Detox: marketinghype of heel nuttig? Je lichaam veilig ontgiften via deze tips

Detox-kuur, detox-smoothie, sapkuur, ontgiften in de sauna… Tegenwoordig worden we om de oren geslingerd met de begrippen detox en ontgifting. Maar hoe werkt dat nu eigenlijk precies, dat detoxen? Sapjes, citroensap, sauna, shakes… Wat is het meest doeltreffend? En nog belangrijker: waarom zouden we het moeten doen?

Detox-smoothies: nuttig of marketinghype?

Zoals dat met alle trends gaat, circuleert er ook rond detoxen veel misinformatie op het internet. Wij filteren voor jou de toxische info eruit en schotelen je zoals steeds de pure, wetenschappelijk correcte informatie voor. Klaar voor een detox-kuur aan informatie?

Marketinghype of echt nuttig?

Detoxen zou ons makkelijker doen afvallen, ons helderder maken in het hoofd en ons bovendien meer energie geven. Klinkt veelbelovend dus. Maar daarin schuilt meteen ook het gevaar: dat soort ‘wondermethodes’ zijn immers gevoelig aan marketinghypes. Want producten sapjes en speciale detox-ingrediënten spelen graag in op die trends en delen natuurlijk graag in de winst. Om maar nog te zwijgen over de tientallen blogs over het lichaam te ontgiften en te reinigen, doe-het-zelf detox en detox-tips die zouden helpen bij het af te vallen.

Veel informatie dus. En dus keren we beter eerst terug naar de essentie. Want wat is ‘detoxen’ nu precies? Detox is per definitie het proces van het verminderen van de toxische belasting in ons lichaam. Dat doen we bijvoorbeeld door het verminderen van de blootstelling aan schadelijke chemicaliën. Daarnaast passen we ook onze voeding en levensstijl aan om een efficiënte eliminatie van die schadelijke stoffen te bevorderen.

Wat zeker is: die giftige stoffen zijn alvast geen fabeltje. Want we worden dagelijks blootgesteld aan giftige stoffen en voedingsmiddelen. Die stoffen kunnen de natuurlijke processen in ons lichaam beïnvloeden, zowel in de positieve als negatieve zin.

Verder toonde wetenschappelijk onderzoek aan dat een overbelaste ontgifting tot klinische patronen zoals immuundysfunctie of hormoonontregeling kan leiden. Voedsel en voedingsstoffen kunnen de biotransformatie (= het proces waarbij lichaamsvreemde stoffen worden afgebroken) van de lever ondersteunen zodat de toxische belasting in ons lichaam wordt verlicht. Hierdoor kan het lichaam efficiënter werken en heeft het meer weerbaarheid.

De juiste voeding kan de lever ondersteunen bij de afbraak van toxische stoffen

Detoxen of ontgiften van jouw lichaam kan dus een belangrijke rol spelen voor je gezondheid. Het is dus niet louter en alleen een hype.

Wat zijn de symptomen van een verhoogde toxiciteit?

Een toxische overload kan kwalijke gevolgen hebben, zeker op lange termijn. De symptomen gaan van kleine kwaaltjes tot chronische problemen:

• Huidproblemen
• Migraine
• Spijsverteringsproblemen
• Hersenmist
• Pijnlijke gewrichten
• Weinig energie

De klachten zijn dus vaak heel algemeen. Daarom is het ook niet altijd even gemakkelijk om de klachten specifiek aan een verhoogde toxiciteit toe te wijzen.

Migraine is een mogelijk symptoom van een verhoogde toxiciteit

Welke toxische stoffen veroorzaken deze klachten?

De toxische stoffen in ons lichaam kunnen we in twee categorieën opdelen: de interne toxische stoffen en de externe toxische stoffen. Zoals de naam het zegt komen de interne toxische stoffen in het lichaam zelf voor, terwijl de externe toxische stoffen ons lichaam via de buitenwereld binnen kunnen komen.

Interne toxische stoffen

De interne toxische stoffen worden door ons lichaam aangemaakt of zijn het bijproduct van een klinisch probleem zoals een ontsteking. Deze interne toxische stoffen kunnen in het lichaam voorkomen:

• Bijproducten van de microben in je darmen
• Biotoxines zoals schimmels
• Kwaliteit van het materiaal
• Toxines die door infecties zijn ontstaan
• Toxines gevormd door chronische ontstekingen
• Bijproducten van de eigen celstofwisseling die niet efficiënt worden verwerk en geëlimineerd
• Dode of beschadigde cellen

Externe toxische stoffen

Externe toxische stoffen zijn van nature uit lichaamsvreemd en circuleren in de buitenwereld. Als ze het lichaam binnen komen, kunnen ze echter aanzienlijke schade verrichten. Dan denken we aan:

• Pesticiden
• Metalen zoals kwik en lood
• Milieu-gifstoffen (in lucht, grond of water)
• Sigarettenrook
• Alcohol
• Medicatie
• Schoonmaakproducten
• Cosmetica
• BPA = een organische verbinding die gebruikt wordt voor de productie van kunststoffen zoals plastic

Alchohol is een voorbeeld van een externe toxische stof

Hoe krijgen we externe toxische stoffen binnen?

Toxische stoffen kunnen ons lichaam op drie manieren betreden: via ons ademhalingsstelsel, onze huid of ons spijsverteringsstelsel. We kunnen de toxische stoffen dus inademen, opnemen via de huid of via onze voeding naar binnen krijgen.

Een bijtend chemisch product op je huid? In de nabije omgeving van een roker staan? Of op café een glas bier drinken? In al van deze gevallen krijg je dus eigenlijk externe toxische stoffen naar binnen.

Wat gebeurt er met die toxische stoffen?

Gewild of ongewild: er komen dus toxische stoffen in ons lichaam terecht, bewust én onbewust. Een reden tot paniek? Ja en nee. Gezond is het niet, maar het is eigenlijk onmogelijk om het te vermijden. Je kan dus de blootstelling aan toxische stoffen tot een miniem proberen te beperken, maar je kan jouw lichaam ook helpen met de verwerking van die toxische stoffen.

Want gelukkig is ons lichaam voldoende aangepast om die schadelijke stoffen grotendeels zelf de baas te kunnen. Zo worden de gifstoffen uitgescheiden via:

• Zweet
• Urine
• Ontlasting
• De ademhaling (co2)

Zweten is een natuurlijke manier om toxische stoffen uit te scheiden

Deze organen en systemen spelen een cruciale rol in de ontgifting

De lever

Onze lever zet giftige in onschadelijke stoffen om en zorgt ervoor dat ze in de darmen vrijkomen. Zo kunnen ze via de stoelgang geëlimineerd worden. Voedingsstoffen zoals essentiële vetten, eiwitten en aminozuren stimuleren de galblaas, wat dan weer nodig is om een gezonde leverfunctie te ondersteunen.

Het spijsverteringssysteem

Ook ons spijsverteringssysteem speelt een belangrijke rol in het onschadelijk maken van giftige stoffen. Met name vezels hebben enkele heel nuttige eigenschappen. Ze hebben het vermogen om bepaalde vetoplosbare toxines, zoals pesticiden en petroleum, te binden en uit het lichaam af te voeren.

Het eten van voldoende vezels uit hele voedingsmiddelen zoals fruit en groenten kan helpen om het spijsverteringssysteem te activeren, gezonde bacteriën in de darm te ondersteunen en dus voor een gezonde stoelgang te zorgen. Zo kunnen giftige stoffen via de stoelgang uitgescheiden worden.

De nieren

Omdat ze oplosbare toxines afscheiden, spelen ook de nieren een cruciale rol in de ontgifting van ons lichaam. Voldoende drinken is belangrijk om je hydratatie op peil te houden en de nieren te ondersteunen.

De nieren specialen een cruciale rol in de ontgifting van ons lichaam

Het lymfesysteem

Het lymfesysteem helpt bij het verwijderen van gifstoffen uit het tussenliggende vocht tussen de cellen. Zachte activiteiten zoals hardlopen kunnen dit systeem stimuleren.

De hersenen

’s Nachts spelen onze hersenen een belangrijke rol in de ontgifting van het lichaam. Tijdens dat proces krimpen onze hersenen tot wel 20%. Slaap is één van de belangrijkste ‘detox-tools’ van ons lichaam. Studies tonen bovendien aan dat een tekort aan detox van metalen in de hersenen gecorreleerd wordt aan autisme, ADHD en andere neurologische afwijkingen.

Hoe kunnen we ons lichaam met de detox helpen?

We kunnen onze lever, ons spijsverteringssysteem, onze nieren en ons lymfesysteem helpen om de detox van ons lichaam vlotter te laten verlopen. Hoe we dat precies kunnen doen? Daarvoor is het belangrijk om de werking van die organen en systemen te kennen.

De complexe werking van detox in de lever

Onze lever speelt een vitale rol in ons welzijn. De lever helpt in de werking van het metabolisme, is een opslagplaats voor essentiële vitaminen en mineralen (vitaminen A, D, E, K, B12, ijzer en koper), is verantwoordelijk voor de rode bloedcellen, maakt kupffercellen ter bestrijding van infecties aan én speelt een heel belangrijke rol in het detoxproces. Dat doet de lever via biotransformatie: het verwijderen van schadelijke chemicaliën, de hydrolyse voor uitscheiding en het converteren van vet-oplosbare toxines in wateroplosbare toxines.

Hoe gaat die biotransformatie precies in zijn werk? Het proces van de biotransformatie gaat uit van het principe dat veel toxines in ons lichaam vetoplosbaar zijn en dus opgeslagen zitten in onze vetcellen. In een eerste fase van dit detoxproces worden toxische chemicaliën en metalen in minder schadelijke chemicaliën geconverteerd. Dit proces kan worden bevorderd door de juiste vitamines en antioxidanten. Gerichte voeding kan hierbij een grote rol spelen, maar daarover later meer. Ook je reactie op de consumptie van koffie kan een indicatie zijn van de effectiviteit van deze eerste fase. Slecht slapen na één kopje koffie? Dan heb je waarschijnlijk een trage eerste fase. Kan je zelfs na twee koppen koffie in de namiddag prima slapen? Dat kan wijzen op een overactieve eerste detoxfase.

In de tweede fase van het detoxproces worden vetoplosbare chemicaliën geconverteerd tot wateroplosbare chemicaliën. Op die manier kunnen ze worden uitgescheiden door ons lichaam. Te weinig eiwitten, ontstekingsremmende middelen en aspirines vertragen deze tweede fase. Ziek na het eten van knoflook of een vreemde geur in je urine na het eten van asperges? Dit zijn symptomen die op problemen met de tweede detoxfase kunnen wijzen.

Deze tweede fase kan enkel plaatsvinden als er voldoende aminozuren in het lichaam aanwezig zijn. Aminozuren zijn voornamelijk in eiwitten te vinden, dus is de consumptie ervan heel belangrijk. Vooral zwavelhoudende aminozuren zoals taurine en cysteïne dragen hiertoe bij. Nutriënten zoals glycine, glutamine, choline en inositol zijn noodzakelijk voor een efficiëntie tweede fase van de detox. Ook NAC (N-Acetyl Cysteine) en glutathione zijn uitstekend stimulators voor de tweede detoxfase. Hoe meer toxines in het lichaam, hoe hoger de nood aan eiwitten. En hoe trager de tweede fase van het detoxproces, hoe sneller je ouder wordt.

Detox in de lever stimuleren

Door het eten van voedingsmiddelen die een gezonde leverfunctie bevorderen, verhoog je het aantal ontgiftingsenzymen in de lever, wat voordelig is voor de eerste fase. Kies voor voeding die veel fytonutriënten bevat zoals koriander, kruisbloemige groenten, biologische bessen, knoflook, curcumine, paardebloemwortel, artisjok en bieten. Supplementen als sulforaphane, kurkuma, quercentine en resveratrol stimuleren de endogene detoxenzymen en kunnen schadelijke stoffen neutralizeren.

Om de tweede fase te stimuleren, consumeer je best voldoende eiwitten zoals grasgevoed vlees, wilde vis, eieren, zuivel en plantaardige eiwitten zoals kikkererwten, linzen, bonen…

Stimuleer de detox in de lever met de juiste voeding

Detox in het spijsverteringsstelsel ondersteunen

Zoals eerder werd vermeld, gebeurt de eliminatie van toxines in de darmen en de uitscheiding via de ontlasting. Dit wordt de derde fase genoemd. De juiste voeding en gezonde microflora spelen voor deze fase een cruciale rol. De belangrijkste oorzaak van een verstoring is inflammatie in de darmen.

Je kan de derde fase stimuleren door het genezen van een lekkende darm, het elimineren van gluten en andere voedselintoleranties en het consumeren van prebiotisch voedsel. Lees hier meer over in ons artikel over het microbioom en maaggezondheid. De nieren helpen tijdens het ontgiftingsproces

Onze nieren bevinden zich aan weerszijden van je ruggengraat, net onder de ribben, en filteren dagelijks 120 tot 150 liter bloed. Dat levert 1 tot 2 liter urine op, wat uitgescheiden afvalstoffen bevat. Het is algemeen geweten dat voldoende water drinken heel belangrijk is om de nieren te ondersteunen.

Maar wetenschappelijk onderzoek toonde ook aan dat bepaalde voedingsmiddelen de ontgifting in de nieren kunnen stimuleren. Dan denken we onder meer aan: koffie, knoflook, kurkuma, gember, rozemarijn, bosbessen, broccoli, zeewier, bieten, veenbessen…

Koffie stimuleert het ontgiftingsproces

Detox via de huid stimuleren

De huid speelt een belangrijke rol bij de biotransformatie en ontgifting door het elimineren van giftige stoffen. Bovendien helpt onze huid bij het verminderen van oxidatieve stress door het zweten, het metabolieten van enzymen en het reguleren van de redox.

Zweten stimuleren, is dus ook de ontgifting stimuleren. Zweten kan in de hand worden gewerkt door fysieke activiteit, het bezoeken van de sauna of andere temperatuur verhogende activiteiten. We gaan hier graag even dieper op in:

Lichaamsbeweging: Eén van de grote voordelen van lichaamsbeweging is dat het je doet zweten. Zweten is een heel belangrijk ontgiftingspad voor je lichaam, maar het werkt alleen wanneer het is ingeschakeld. Wie niet regelmatig zweet, zal de voordelen dus niet ervaren. Ga je trainen, zorg er dan voor dat je zweet, want zo haal je het meeste uit je harde werk.

Infraroodsauna: Ze verwarmen je kerntemperatuur en laten je écht zweten. Het is wetenschappelijk bewezen dat infraroodsauna’s helpen met het uitscheiden van zware metalen zoals arseen, lood, cadmium en kwik. Mooi meegenomen is dat ze enorm aangenaam zijn. Ga dus op zoek naar een infraroodsauna bij je in de buurt en maak er een wekelijkse routine van. Bij Omnia beschikken we over een infraroodcabine die onze klanten na de workout kunnen gebruiken.

Droogborstelen: Droogborstelen werkt eigenlijk door het stimuleren van het lymfesysteem, maar het kan ook helpen bij het verwijderen van giftige stoffen aan het oppervlak en het exfoliëren van dode huid.

Infraroodsauna’s helpen met het uitscheiden van zware metalen

Start je detox bij het lymfesysteem

Wil je extra aandacht besteden aan het ontgiften van je lichaam of een heuse detox-kuur ondergaan? Dan is het lymfesysteem de perfecte manier om daarmee te beginnen. Het lymfesysteem is een belangrijke schakel in de manier waarop je lichaam zich ontdoet van afval, vloeistoffen en andere ongewenste, giftige stoffen. Het is een netwerk van weefsels en vaten die verantwoordelijk is voor de opname van vloeistoffen in de bloedbaan.

Het lymfesysteem speelt ook een belangrijke rol voor onze immuniteit, want veel immuuncellen zitten in het lymfevocht en zijn actief betrokken bij auto-immuunontstekingen. Bij chronische blootstelling aan toxines, worden onze lymfevloeistoffen kleverig en traag, wat uiteraard een negatieve impact heeft op de ontgiftingsprocessen.

Maar hoe begin je nu met de detox van je lymfesysteem te stimuleren? Je huid dagelijks droogborstelen vooraleer je gaat douchen is al een mooi begin. Ook het gebruik van een loofahspons kan bevorderend werken. Begin telkens bij je ledematen en wrijf richting je hart toe. Ook beweging is van cruciaal belang voor de gezondheid van je lymfesysteem.

Balans is het allerbelangrijkste

Een belangrijk aandachtspunt is om de ontgifting zo gebalanceerd mogelijk te laten verlopen en je dus niet op één aspect te focussen. Ongebalanceerde ontgifting kan namelijk tot veel ziektes en aandoeningen, zoals hormoongerelateerde kankers, leiden.

7 extra tips op je detox te bevorderen

1. Consumeer voldoende eiwitten

We wezen eerder al op het belang van de consumptie van voldoende eiwitten. Met name voor de tweede fase in het detoxproces in de lever is het aantal aminozuren in het bloed van cruciaal belang. Ga bij voorkeur voor kwaliteitsvol grasgevoed vlees of vette vis.

Voldoende eiwitten consumeren is cruciaal om de detox te bevorderen

2. Reduceer xeno-oestrogeen

Xeno-oestrogenen kunnen de ontgiftingsprocessen tegengaan en de hormoonbalans in je lichaam verstoren. Drink daarom zoveel mogelijk uit een glas (en niet uit bekers) en verwarm nooit plastiek.

3. Ga voor bio

Groenten en fruit zijn belangrijk voor het aantal vezels dat ze bevatten. Die vezels ondersteunen het spijsverteringsstelsel tot een succesvolle ontgifting via de ontlasting. Kies zoveel mogelijk voor groenten en fruit die op biologische wijze zijn gekweekt. Zo verlaag je het risico om het gebruik van eventueel schadelijke sproeistoffen en andere chemicaliën.

4. Vermijd chemicaliën

Elimineer toxische producten in je rechtstreekse omgeving. Kijk bijvoorbeeld na of je cosmetica of schoonmaakproducten chemicaliën bevatten. Ga zoveel mogelijk voor natuurlijke producten.

5. Vermijd suiker, verwerkt voedsel en middelen die ontsteking bevorderen

Vermijd verwerkt voedsel, suikers en voedingsmiddelen die ontstekingen kunnen veroorzaken. Deze voedingsmiddelen zorgen er immers voor dat de ontgifting niet optimaal kan verlopen. Wie een suikerrijk dieet nuttigt, kan op termijn zelfs NAFLD ontwikkelen, beter bekend als de niet-alcoholische vette leverziekte. Dit heeft ernstige gevolgen voor de gezondheid en het functioneren van de lever.

6. Verminder alcoholconsumptie

Alcohol is in principe een giftige stof die bij langdurige of overmatige consumptie schade aan de lever kan veroorzaken en zo de ontgiftingscapaciteiten van je lichaam sterk kan beïnvloeden. Drink je regelmatig? Probeer dan stelselmatig af te bouwen. Om het volledige potentieel van je lichaam te optimaliseren, moet alcohol worden vermeden, want zo komt er geen extra druk op de lever.

7. Kies voor gericht supplementen

Via de juiste, gerichte supplementen kan je het ontgiftingsproces ook stimuleren en ondersteunen. Dit is echter een specifiek en persoonlijk thema, dus behandelen we het liever op maat. Maatwerk dragen we bij Omnia immers hoog in het vaandel. Contacteer ons voor meer informatie of maak gerust een afspraak.